Kansas Üniversitesi sanat müzesinde bir arastirma için halinin altini
elektronik bir sistemle donatmislar, duvar rengini beyaz ve kahverengi
olarak degisebilir yapmislar. Arka fon beyaz kullanildiginda insanlar
 müzede yavas hareket etmis, daha uzun süre kalip, daha fazla alanda
 dolasmislar. Arka fon kahverengiye döndügünde ise, insanlar müzede çok daha hizli
 hareket edip, daha az alan dolasmis ve müzeyi çok daha kisa sürede
 terketmisler. O yüzden dünyadaki fast food restaurantlarinin hepsinin
 sandalyeleri ve
 masalari kahverengi, duvar boyalari ise kahverengi-sampanya-pembe
 karisimidir. Hiç bir fast foodcunun  duvarini beyaz göremezsiniz.

 Renklerin insanlar üzerindeki yadsinamaz etkisini farkeden batili
 sirketler bunu is yasaminda siklikla kullanmaktadirlar. 1998 Agustos'unda
 bir günlügüne Bursa'ya ugradik. Serif Agabey bizi aksam ünlü Iskender
 Kebapçisina götürdü ve yemek sirasinda 'buraya ne zaman gelsem bir an
 önce gitmek istiyorum, içeride kalmayi hiç istemiyorum.' dedi. Ben de
 ayni duygulari yasamistim. Tüm duvarlar bastan asagiya kahverengi
 agaç kaplamaydi. Ben de ona Burger King, Kentucky Fried Chicken ve benzer
 fastfoodlarin bunu yillardir bilinçli olarak yaptigindan bahsettim.

 Bizim lokantacilar ise lüks tutkusuyla. Aslinda uzun oturulmasi ve keyif 
 alinmasi gereken bir yerde yanlis uygulama yapmislardi. ( Ayni konuya
 farkli bir yaklasim: Ziraat Bankasi ya da Ticaret Bankasi'nin açik
 kahverengi  agaç kaplamali subelerini düsünün. Ve iç sikintinizi. 
 Büronuzda kahverengi mobilyalar kullanmayin! Erol Aksoy'un bildiginden
 midir  bilinmez, kahverengiyi hiç sevmedigi söylenir. ( Coskun
 Ulusoy'un çalisanlarina kahverengi takim elbise giydirmedigini
 biliyorum )  Kahnverengi ayni zamanda teklifsiz, rahat bir renk olarak kabul
 edilir. Karsinizdakinin kendini resmiyetten uzak daha rahat hissetmesini ve
 açilmasini saglar. Kendisi üzerinde ciddi bir takibim yok ama tüm ünlüleri
 rahatlikla konusturmasiyla taninan, ünlü televizyoncu larry King'i
 televizyonda  her seferinde kahverengi kravatlar ve ceketlerle görüyorum.

 Istanbul'da bir dergi grubuna verdigim bir seminerde, gazetecilere bundan
 bahsettim ve röportajlarinda kahverengi giymelerinin avantaj olacagini
 söyledim. Daha sonra, ayni dergi grubundan bir gazeteci dostumuz,
 "Serif  Bey,
 sizin yaptiginiz konusmanin ertesi günü bir röportajim vardi,  kahverengileri
 giyip gittim, gerçekten adami susturamadik" demisti.
 Sevgili Özden Arslan 40'li yillardan bu yana Avustralya'da kahverengi üç
 parça takim elbise üretilmedigi söylemisti. Batililar, "You blend in  people"
 diyorlar, kahverengi toprak rengidir ve diger insanlar arasinda kaybolur
 gidersiniz. Is görüsmelerinde, profesyonel toplantilarda sakin  kahverengi giymeyin.

 Kirmizi, istah açar. O yüzden dünyadaki gida firmalarinin hepsinin  logosunun
 kirmizi oldugunu hayretle farkedeceksiniz; Cola Cola, Pizza Hut,
 McDonald's, Ülker, Burger King... bu listeyi binlere çikarabilirsiniz.  Kirmizi
 tansiyonu yükseltir ve kan akisini hizlandirir. Zamani unutun ! Istahiniz açilsin daha çok    için ! Uykusuz kalin ! Bir seminerimde" peki  bogalar niye kirmizi renge saldiriyor ?"   diye sormuslardi. Maymunlarin  disinda,  arastirilan hayvanlarin hemen hepsi siyah beyaz görmektedir. Yani  bogalar da renk körüdür. Kirmiziya degil, kendilerine saldirilan koyu renkli beze  saldirirlar. Birinin çikip Ispanyol'lara bu gerçegi anlatmasi gerekir.

 Belki  de  kani, heyecani ve enerjiyi anlatan o kirmizi bez arenadaki, ölüme mahkum
 olan o zavalli bogaya degil de, tribünlerde oturan, televizyonlari basinda
 ölümü, kani ve baglantili olarak cinselligi isteyen binlerce manyaga  sallaniyor.

 Yesil, güven verir. O yüzden bankalarin logolarinda en çok tercih  ettikleri  iki
 renkten biridir. Yatak odasi için de rahatlatici bir renktir.Yaraticiligi
 körükler. Batida büyük otellerin mutfaklarinda duvar renginin,asçilarin
 yaraticiligini arttirmak için yesile boyandigini duymustum. Hastahaneler  de
 logove iç dizaynlarinda yesili tercih eder. Çünkü rahatlatici ve  sakinlestiricidir.
 Tabiati en çok hatirlatan renktir. Yesil alanlarda insanlarin daha az mide
 agrisi çektikleri tespit edilmis. Sakiz paketlerinde ve sebze satilan  yerlerde de yesil en tercih edilen renktir. 

 Siyah, gücü ve tutkuyu tercih eder. Hirsin da bir ifadesidir. Bizde ve  batida siyah, matemi simgelerken Japonya'da mutlugun simgesidir.  Fonda kullanildiginda karamsarligi çagristirir. Isigi yok eder.  Konsantrasyonu en çok getiren renktir. Einstein, konsantre olabilmek için  perdeleri siyah,  gün isigi olmayan bir odaya girer ve öyle düsünürmüs.

 Freud, maviyi sakin diye niteler. Faber Birren ise tansiyonu düsürdügünü  söyler.
 Araplar ise mavi taslarin kanin akisini yavaslattigina inanirlar.Nazar  boncugu o yüzden mavi taslidir. Sakinlestirici bir renktir, batida bu etkisi  yüzünden initharlari azaltmak için köprü korkuluklarini maviye boyarlar.

 Amerika'da bir ilkokulun duvarlarini beyaz ve portakal renginden maviye  çevirmisler, çocuklarin yarmazliklarinin azaldigini tespit etmisler. Mavi  ve  özellikle lacivert kozmik bir renk olarak kabul edilir; sonsuzlugu,  otoriteyi ve verimliligi çagristirir. ( Uluslararasi toplantilarda tüm  devlet baskanlari  lacivert takim elbise giyerler. Neden dersiniz?)

O yüzden dünyadaki firmalarin yarisindan fazlasi logolarinda maviyi kullanirlar.  Hilton amblemini laciverde çevirirken, insanlarin kafasinda daha büyük  kurulus  imaji olusturacagini biliyor. Ayni sekilde Bill Clinton, Büyük Jüriye  ifade  vermesinden önce mavi kravat takarak daha inandirici olacagi yönünde  danismanlarinca uyarilmistir.
Bankalarin logolarinda ve imaj olusturmada en çok kullandiklari iki renk  mavi ve yesildir. Maviyle büyüklüklerini, yesille güvenilirliklerini   vurgularlar. Yesil ve mavi saglamligin habercisidir. Hakkinda sik sik batiyor  söylentisi çikan,   çok kazandiran bankalarin ise logolarinin mavi olmasi ise yeterli degildir.  Mavi, yeme içgüdüsünü azaltan bir renk. O yüzden fast food zincirleri  içeride  mavi hiçbir sey bulundurmazlar. Mavinin en önemli özelliklerinden birisi  de çok  uzaklardan farkedilebilmesidir. Kirmizi ise en dikkat çekici renklerden  birisi olmasina ragmen yakindan kolaylikla farkedilirken, uzaktan daha  zor ayirdedilmektedir. O yüzden batida gökdelenlerin ve yüksek
noktalarin   üzerindeki, uçaklar için konulan uyari isiklari maviye çevrilmisken  bu bilgiden yoksun biz, hala israrla kirmizi isaret isiklarini  kullanmaktayiz.Oysa kirmizi uzaktan dikkati çekmez. Son dönemde batida  polis otolarinin üzerinde dikdörtgen isiklar görmeye basladik, bunlarin  genellikle yarisi  mavi, yarisi kirmiziydi. Bunun nedeni de uzaktan farkedilebilmesiydi.  Bu lambalar Türkiye'ye geldi ve polis otolarinin üzerine konuldu.Tabii   nedeni bilinmeden...
 
  Portakal rengi ise çabuk dikkati çeker. Eger bir ürün ve markada ise bu   ürün
  herkes için imajini verirsiniz. Insanlar o kapidan içeri rahat   girebileceklerini
  hissederler. Portakal rengi, bulundugu grubu sayica çok gösterir. 1974   Dünya
  Kupasi'nda Hollanda milli takiminin basinda olan Ernst Happell "Bu turuncu formalarla biz sahada rakip takimdan daha  fazla  sayida görünüyoruz." demisti.

  Gri, diplomatik ve agir bir renktir ama hareketsizligi, yavasligi ve  ciddiyeti
  temsil eder. Silahli Kuvvetlerde her yeri griye boyariz.Kapilar,   kaloriferler...Devlette de hersey gridir. Yaraticiligi öldürdügü öne  sürülür.

 Bronz, genelde negatif bir etki yaratir. Tepki almak istediginizde ise  yarar,içki reklamlarinda belki biraz da içki rengi ile benzesmesinden  kullanilir. Kimi bankalarin yazi karakterlerinde altin-bronz karisimi bir  sekilve rengi kullandigi görürsünüz. Daha çok altini ve parayi  çagristirir çünkü.

 Mor, nevrotik duygulari açiga çikardigi, insanlari bilinç altinda korkuttugu tespit edilen bir renk. 1998 yilinda Ataköy'de çatidan atlayarak intihar  eden çocugun sizofren oldugu ögrenilmisti. Intihar resminde, yerdeki  ajandadan,bir kenara savrulmus çakmaga kadar hersey mordu. çocugun  parmaklari dahi  mora boyanmisti.

 Pembe giyenlere, hizmetlerinden dolayi ödeme yaparken kendimizi daha rahat
  hissettigimizi tespit etmisler. Ingiltere'de Boots ve Marks and  Spencer magazalarinda tüm tezgahtarlarin pembe gömlek giydigini gördüm. 

 
  Sari, geçiciligin ve dikkati çekiciligin ifadesidir. O yüzden tüm dünyada taksiler saridir. Dikkat çeksin ve geçici oldugu bilinsin diye. Araba kiralama firmalari logolarinda hep sariyi kullanirlar. "Ürün geçici, lütfen geri getirin" demek istiyorlar. O yüzden dünyada hiçbir banka ambleminde bildigimiz sariyi kullanmaz. ( Portakal ve bronz ya da bakir kimi zaman yer alabilir. ) Paranin geçici degil, kalici olmasini isterler. Benim
bugüne kadar sariyi logosunda baskin bir renk olarak kullandigini gördügüm
tek banka bizim devlet bankasi Vakifbank'tir. Aslinda "bizde para pek
durmaz, politikacilara avanta kredi olarak dagitiyoruz" demenin bir yolu olabilir.

 Beyaz, istikrari, devamliligi ve temizligi simgeler. Bu yüzden eger  üzerinde
 fazla saibeler olan bir politikaciysaniz, beyaz agirlikli kiyafetleri  seçmelisiniz. Beyaz elbiseler sizin temiz oldugunuz imajini verir. Beyaz elbiseli ve üzerinde saibeler olan politikaci deyince akliniza kim  geliyor?

Yok caniiiimmm.
 Iste renklerin dünyasi ve sirketlerin bunu nasil kullandiklari ve
bizle nasil oynadiklari.

GERi